۲۳ فروردین ۱۳۹۶
فرش بهارستان بر اساس متون تاریخی ، از جمله تاریخ طبری ، بزرگ‌ترین و زیباترین فرش از فرش‌های کاخ تیسفون بود که تالار بار عام کاخ خسرو را مفروش و مزین ساخته بود . ابعاد این فرش را شصت رش پهنا و شصت رش درازا ذکر کرده‌اند که با توجه به پهنای تالار بار آن قصر مدائن(۸۴ فوت معادل 56/25 متر ) مقرون به صحت به نظر می‌رسد .
فرشی با نقشۀ باغی ، ایده ای از فرش بهارستان
فرش بهارستان یا بهار خسرو که از آن به عنوان فرش زمستانی نیز یاده کرده‌اند ، همچون باغهای ایرانی بود ، شاید به این دلیل به آن فرش زمستانی گفته‌اند که زمستان‌ها شاه را با تصویر و تصور بهار دلخوش می‌کرد .
توضیحات متون در شرح جزئیات و رنگ و نقشه و زیورهای آن ، تصویری نسبتاً دقیق از فرش مزبور به دست می‌دهد . فرش رنگارنگ و ابریشمین و مرصع به انواع سنگهای قیمتی ، طلا و نقره بود . سطح فرش همچون باغهای ایرانی با نهرهایی نسبتاً پهن که در جهت طول و عرض فرش امتداد یافته بود به چهار گوشه‌‌هایی تقسیم می‌شد . در کنار نهرهای آب ، پیاده‌روهایی طراحی شده بود . نهرهایی کوچک‌تر همچون جوی‌های آب ، این چهار گوشه‌ها را دوباره به باغچه‌هایی تقسیم می‌کرد . سطح نهرها و جوی‌ها با جواهرات شفاف و بی‌رنگ چنان سنگ‌دوزی شده بود که گویی آب‌های زلال ، درخشنده و مواج در نهرها جاری است . در لایۀ زیرین این سنگهای شفاف ، جای جای ، دانه‌های مروارید چون ریگ‌های ته جوی نمایان بود .
باغچه‌هایی در مجاورت و امتداد پیاده‌روها طراحی شده بود ، این باغچه‌ها را آن چنان با سنگهای سبز رنگ و گران‌بها ، نظیر زمرد پوشانیده بودند که گویی چمنزاری است سرسبز . در باغچههای متعدد فرش ، درختانی زربفت خودنمایی می‌کرد که ساقه‌های‌شان زرفام و شاخه‌های‌شان سیم‌گون بود . گل‌ها و غنچه‌ها و میوه‌های درختان را آن‌گونه با یاقوت و زمرد و مروارید و فیروزه آراسته بودند که زیباترین بهار طبیعت را نشان می‌داد . حاشیه‌های پهن دور تا دور فرش را فرا گرفته‌بود و این حاشیه‌ها نیز به نوبۀ خود با آرایه‌هایی شبیه باغچه‌ها زینت یافته و در برخی از باغچه‌ها شمش و لوح طلا چون خاک ، کف باغچه‌ها را پوشانده بود .
فرش « بهار خسرو » با توصیف‌های یاد شده در میان دست‌ساخته‌های بشری از نوادر و عجایب است و شکوه و زیبایی آن با دیگر بخش‌های کاخ و زندگی مجلل خسرو پرویز سازگار می‌نماید ، اگرچه بزرگی ابعاد و فراوانی گوهرهای آن محل تردید است .