هنر قالی بافی : طرح فرش – ( ۲ )

Carpets
تاریخ : ۵ تیر ۱۳۹۶

انواع طرح
نقل از کتاب بهارستان دریچه‌ای به قالی ایران
تألیف : غلامعلی ملول

انواع طرح ( بر اساس شکل خطوط طرح ) :
الف- طرح شکسته
خطوطی که طرح شکسته را تشکیل می‌دهد مستقیم است ، و امتداد آن‌ها یا در جهت طول و عرض فرش است و یا با آن‌ها زاویۀ 45 درجه تشکیل می‌دهد ( شکل 1 ) . بافت فرش با طرح شکسته نیاز به رج‌شمار زیاد ندارد . به همین دلیل ، امروزه نیز طرح شکسته بیشتر در فرش‌های عشایری و روستایی به کار می‌رود .
 شکل 1. طرح شکسته    شکل 2. طرح منحنی

ب ) طرح منحنی
خطوط این‌گونه طرح‌ها دارای قوس و انحنا است ( شکل 2 ) . طرح منحنی ، شاخۀ تکامل یافته‌ای از طرح شکسته است . چنانچه در یک طرح منحنی ، آرایه‌ها از اجزای کوچکی تشکیل شده باشد ، شعاع قوس‌ها کوچک خواهد بود و اجرای چنین طرحی با رج‌شمارِ پایین امکان‌پذیر نخواهد بود . شکل‌های 3 و 4 دو نقشۀ شطرنجی یکی 70 رج و دیگری 35 رج است و در هر یک از آن‌ها خطوط عمودی ، افقی ، مایل و منحنی ترسیم شده تا کیفیت خطوط منحنی در فرش‌های ریزبافت و درشت‌بافت نشان داده شود .
 شکل 3. نقشۀ 70 رج    شکل 4. نقشۀ 35 رج