روزنامه

قالی‌بافی در دورۀ صفوی ( 1722 – 1501 میلادی ) ادامه ۵

۲۹ اردیبهشت ۱۳۹۶ (قالی‌بافی و کتاب سازی در زمان شاه طهماسب – قسمت دوم) بلند پروازانه‌ترین محصول مکتب جدید تبریز نسخۀ مصوّر و حجیم شاهنامۀ طهماسبی است و آن چنان نقاشی شده که قلم قادر به بیان آن نیست . تا 1960 م. این نسخه شامل 760 صفحه با 260 صفحه نقاشی بوده که هر برگ آن به تنهایی یک گالری هنری است . از مشاهدۀ هر برگ آن می‌توان پی برد که هنر نگارگری در سال‌های 1520 تا تقریباً 1535 م. به حد کمال رسیده است . تهیۀ شاهنامۀ طهماسبی توسط یک گروه از هنرمندان و در مدت چهار سال انجام گرفته است .


قالی‌بافی در دورۀ صفوی ( 1722 – 1501 میلادی ) ادامه ۴

۲۶ اردیبهشت ۱۳۹۶ (قالی‌بافی و کتاب سازی در زمان شاه طهماسب – قسمت اول) شاه طهماسب در 1514 م. متولد شد و در دو سالگی برای آموزش ادبیات و هنر به هرات فرستاده شد . در آن زمان هرات مانند آکسفورد یا هاروارد کنونی بود . این آموزش‌ها لازم بود تا بعد از جانشینی طهماسب به جای پدر ، توان ادارۀ کتابخانه سلطنتی را داشته باشد . شاه طهماسب در 1525 م. در یازده سالگی جانشین پدر شد و تقریباً نیم قرن بر ایران سلطنت کرد .


قالی‌بافی در دورۀ صفوی ( 1722 – 1501 میلادی ) ادامه ۳

۲۴ اردیبهشت ۱۳۹۶ ۳- شکل‌گیری مکتب نوین تبریز در 1469 م. سلطان حسین بایقرا ، پس از بازگشت پیروزمندانه به زادگاه خود هرات ، به تجدید فرهنگ تیموری همّت گماشت . در زمان سلطان حسین بایقرا آخرین کتاب‌های خطی مصوّر تیموری ساخته شدند که جملگی از نظر هنری در مقام بالایی قرار دارند . در 1506 م. ، یک سال پس از مرگ سلطان حسین بایقرا ، هرات به دست شیبانی خان ازبک افتاد و بدیع‌الزّمان فرزند سلطان حسین بایقرا ، در حالی که بخشی مهم از خزانۀ کتابخانۀ تیموری را به همراه داشت ، به شاه اسماعیل در تبریز پناه برد


قالی‌بافی در دورۀ صفوی ( 1722 – 1501 میلادی ) ادامه ۲

۲۳ اردیبهشت ۱۳۹۶ ۲ . قالی‌بافی صفویه و هنرهای کتاب سازی درک چگونگی پیدایش قالی‌های صفویه بدون شناخت هنرهای کتاب سازی در دوره‌های قبل از صفویه امکان پذیر نیست ، زیرا طراحی پیچیده و هنرمندانۀ فرش‌های صفوی ریشه در هنر کتاب سازی گذشتگان دارد . می‌توان گفت که قبل از صفویه قالی‌بافی حرفه‌ای بود رایج در میان تودۀ مردم ، و کتاب سازی هنری بود ویژۀ درباریان و هنرمندان .